niedziela, 12 kwietnia 2009

Otwock Wielki (1)

Pałac w Otwocku Wielkim jest jedną z najcenniejszych rezydencji barokowych w Polsce.

Jest dawną siedzibą rodu Bielińskich, którzy pozostawali w ścisłych związkach z dworem Sasów, co zapewniało im kariery polityczne i intratne stanowiska.

Podkomorzy koronny Kazimierz Ludwik Bieliński w 1682 roku ożenił się z córką poety Jana Andrzeja Morsztyna, Ludwiką Marianną. Dla młodej pary, zapewne pod koniec lat osiemdziesiątych XVII wieku, wzniesiona została wiejska rezydencja, której projekt przypisywany jest Tylmanowi z Gameren (jako autorzy brani są również pod uwagę Carlo Ceroni i Józef Fontana).

U Kazimierza Bielińskiego w Otwocku Wielkim z pewnością bywał król August II Mocny. W 1705 roku miał się tu spotkać ze swoim sojusznikiem Piotrem Wielkim - podobno właśnie wtedy wysunięty został pomysł rozbioru Rzeczypospolitej.

W 1713 pałac odziedziczył syn Kazimierza Bielińskiego - Franciszek, późniejszy marszałek wielki koronny, który za zasługi dla Warszawy (m.in. brukowanie ulic, wprowadzanie oświetlenia) został patronem głównej ulicy - Marszałkowskiej. Za jego czasów w 1757 roku rezydencja została rozbudowana o boczne wieże przez królewskiego architekta Jakuba Fontanę.

Następnie pałac odziedziczył bratanek bezdzietnego Franciszka, także Franciszek Bieliński, który podczas insurekcji kościuszkowskiej w 1794 roku dał przykład patriotyzmu, ofiarowując na potrzeby publiczne plony z dóbr otwockich. Jego młodszy brat, następny właściciel, roztrwonił majątek.

Pod koniec XVIII wieku dobra otwockie zostały oddane w zastaw kasztelanowi Jackowi Jezierskiemu, sławnemu publicyście czasów Stanisława Augusta. Zmarł on w 1805 roku w Otwocku Wielkim, po upadku Rzeczypospolitej, odsunąwszy się od życia publicznego. Od tego czasu pałac zaczął się chylić ku upadkowi.

W roku 1827 kupił go warszawski kupiec Józef Kurtz, który rozpoczął remont. Pod opieką rodu Kurtzów pałac pozostawał przez trzy pokolenia.

Podczas pierwszej wojny światowej pałac został zdewastowany i stał opuszczony aż do zakończenia drugiej wojny światowej.

W latach 1947-1958 obiekt odbudowano wg projektu Jana Koszczyc-Witkiewicza i stał się siedzibą domu poprawczego dla dziewcząt. W latach siedemdziesiątych pałac został przejęty przez Urząd Rady Ministrów i odrestaurowany, z przeznaczeniem na obiekt rządowy. W czasie stanu wojennego w pałacu internowany był Lech Wałęsa. W latach dziewięćdziesiątych pałac został przekazany Kancelarii Prezydenta, ostatnie lata pieczę nad pałacem sprawowało Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji. W roku 2004 użytkownikiem pałacu w Otwocku Wielkim zostało Muzeum Narodowe w Warszawie, które utworzyło w nim swój oddział - Muzeum Wnętrz. Po przeprowadzeniu niezbędnych prac adaptacyjnych i zaaranżowaniu pomieszczeń wewnątrz pałacu od 7 lipca muzeum jest udostępnione dla zwiedzających.
Źródło: http://www.otwock.mnw.art.pl/historia3.html